muzyka francuska

Materiały pomocnicze do nauki języka francuskiego: Noir Désir "Le Vent Nous Portera"

Po opracowaniu wiersza Le Mal Rimbauda i Le Vin De L'Assassin Baudelaire'a, po dłuższej przerwie chciałabym przedstawić opracowanie piosenki zespołu Noir Désir "Le Vent Nous Portera". Odwołania do twórczości tego zespołu pojawiły się już wcześniej w jednym z moich wpisów oraz we wpisie Karola o muzyce. Piosenka "Le Vent Nous Portera" pochodzi z albumu "Des visages des figures", wydanego w 2001 roku. Oprócz oryginału warto zapoznać się także z coverem w wykonaniu szwajcarskiej wokalistki Sophie Hunger. Tekst "Le Vent Nous Portera" jest tekstem wieloznacznym i niełatwym do interpretacji. Wskazówki dotyczące interpretacji tego tekstu można znaleźć np tu.

Je n' ai pas peur de la route
Faudra voir, faut qu'on y goûte
Des méandres au creux des reins
Et tout ira bien (là)
Le vent nous portera

Ton message à la Grande Ourse
Et la trajectoire de la course
Un instantané de velours
Même s'il ne sert à rien (va)
Le vent l'emportera
Tout disparaîtra mais
Le vent nous portera

La caresse et la mitraille
et cette plaie qui nous tiraille
Le palais des autres jours
D'hier et demain
Le vent les portera

Génétique en bandoulière
Des chromosomes dans l'atmosphère
Des taxis pour les galaxies
Et mon tapis volant dis ?
Le vent l'emportera
Tout disparaîtra mais
Le vent nous portera

Ce parfum de nos années mortes
Ce qui peut frapper à ta porte
Infinité de destins
On en pose un et qu'est-ce qu'on en retient?
Le vent l'emportera

Pendant que la marée monte
et que chacun refait ses comptes
J'emmène au creux de mon ombre
Des poussières de toi
Le vent les portera
Tout disparaîtra mais
Le vent nous portera

Gramatyka

Conditionnel présent- tryb przypuszczający czasu teraźniejszego

Faudrait to tryb przypuszczający czasownika falloir. Czasownik falloir należy do verba defectiva– czasowników występujących tylko w niektórych osobach i liczbach. Czasownik falloir występuje niemal wyłącznie w trzeciej osobie liczby pojedynczej. W czasie teraźniejszym brzmi ona Il faut (+ bezokolicznik)– trzeba, należy. Faudrait to natomiast tryb przypuszczający. Faudrait voir należy zatem przetłumaczyć jako trzeba by było zobaczyć.

Więcej o conditionnel présent możecie przeczytać np. tu.

Słownictwo

Au creux des reins

Un creux oznacza wydrążenie, szczelinę. Au creux des reins oznacza zatem w szczelinach nerek.

l'emporter

Emporter oznacza unieść, podnieść, zaś l'emporter oznacza zwyciężyć. Zdanie Le vent l'emportera stanowi zatem grę słów, trudną do przetłumaczenia na język polski.

cette plaie qui nous tiraille 

Plaie to rana. Tirailler oznacza szarpać, rozdzierać.

Cette plaie qui nous tiraille oznacza zatem ranę, która nas rozdziera.

en bandoulière

En bandoulière oznacza na ramieniu. Np sac bandoulière oznacza torbę na ramię. Zwrotka o genetyce i chromosomach według autorów interpretacji ze strony Story and Drama może być aluzją do sporu wokół żywności modyfikowanej genetycznie.

infinité

L'infinité oznacza bezmiar, bezkres lub nieskończoną liczbę czegoś. L'infinité de destins można zatem przetłumaczyć jako nieskończoną liczbę przeznaczeń

poser, retenir

Poser najczęściej oznacza stawiać, kłaść. Poser une question oznacza po prostu zadać pytaniePoser oznacza też ustanowić, wybrać.

Retenir oznacza zatrzymać, zachować.

Zdanie On en pose un et qu'est-ce qu'on en retient? najlepiej byłoby zatem przetłumaczyć jako Wybieramy jedno z nich i co z niego nam zostaje?

refaire ses comptes

faire ses comptes oznacza dokonać rachunków, obliczeń. Refaire ses comptes dosłownie oznacza zatem ponownie dokonać rachunków, jednak do kontekstu całego utworu bardziej pasowałoby metaforyczne znaczenie- dokonywać rachunku sumienia. Tout le monde refait ses comptes oznaczałoby zatem wszyscy dokonują rachunku sumienia.

des poussières de toi

La poussière dosłownie oznacza kurz. faire la poussière oznacza ścierać kurze. W kontekście tej piosenki jednak bardziej adekwatne jest słowo prochy. Des poussières de toi oznacza zatem twoje prochy.

Francuskie brzmienia cz. 7. Subiektywny przegląd klasyki cz. 1

W dzisiejszym wpisie postanowiłam sięgnąć do korzeni swojej nauki francuskiego. Moja przygoda z muzyka francuską zaczęła się w zamierzchłych czasach, gdy byłam uczennicą klasy dwujęzycznej z językiem francuskim. Wówczas to w domu rodzinnym wpadł mi w ręce dwupłytowy album La vie est une chanson. Polecam go wszystkim, którzy chcieliby zapoznać się z klasyką piosenki francuskiej. Dziś opiszę kilku artystów, z których twórczością miałam okazję zapoznać się dzięki temu albumowi. Wybór będzie czysto subiektywny.

Michel Delpech zmarł 2 stycznia tego roku, w wieku 69 lat. Zostawił po sobie 14 albumów studyjnych oraz wiele singli i EP-ek. 

Michel Delpech

Michel Delpech

Wyżej wymieniona składanka zawiera jego dwie piosenki – Pour un flirt i L'amour en wagon-lit. W obydwu bohater płci męskiej w dość bezpośredni sposób zachęca kobietę do zbliżenia fizycznego – w pierwszej z nich posuwa się do stwierdzenia, że jest gotów nawet odgrywać zakochanego, byle tylko ją popieścić. Akcja drugiej piosenki dzieje się w wagonie sypialnym. Jej bohater nie kryje się z tym, że interesuje go jednorazowa przygoda, co nie powstrzymuje go od zapłodnienia swej pociągowej kochanki. W repertuarze Delpecha można jednak znaleźć także ambitniejsze utwory. Warto zwrócić uwagę na Les divorcés, powstałą w  1973 roku. Delpech napisał ją wspólnie z innym artystą, Jeanem-Michelem Rivat, który był wówczas świeżo po rozwodzie z francuską astrolożką Christine Haas. Piosenka opowiada o przeżyciach mężczyzny, który stopniowo godzi się z końcem małżeństwa, a także o absurdalności ówczesnego prawa, które wymuszało wskazanie, która ze stron jest winna rozwodu. Możliwość rozwodu za porozumieniem stron została bowiem wprowadzona dopiero 2 lata później, przez prezydenta Valérego Giscard d'Estaing. Na YouTube jest kilka wersji tej piosenki- polecam , która, oprócz ciekawych rysunków, zawiera tekst piosenki. Warto też zwrócić uwagę na piosenkę pod wymownym tytułem La fin de mon cheminktóra opowiada o zbliżającej się śmierci. Robi tym większe wrażenie, jeśli weźmiemy pod uwagę, że Delpech napisał ją w 2013 roku, gdy zaczął chorować na raka.

Myriam Lopes Elmosnino, występująca jako Marie Myriam, francuska piosenkarka pochodzenia portugalskiego, najbardziej znana jest z tytułowego utworu swojej pierwszej płyty – L'oiseau et l'enfant, dostępnego także na wyżej wspomnianej składance. W 1977 dzięki temu utworowi wygrała bowiem Eurowizję.

Marie Myriam jak zwyciężczyni Eurowizji w 1977 roku

Marie Myriam jak zwyciężczyni Eurowizji w 1977 roku

Pamiętam, że w czasach licealnych, po tym jak zapoznałam się z wyżej wymienioną składanką, bardzo spodobała mi się ta piosenka, zarówno muzycznie, jak i tekstowo, zaś koleżanka określiła ją jako przesłodzoną. Francuska Wikipedia określa tę piosenkę jako hymn o pokoju na świecie. Nagranie zwycięskiego wykonania piosenki na Eurowizji można znaleźć tutaj. Nagranie jest opatrzone angielskimi napisami, jednak nawet osoba znająca język francuski w stopniu podstawowym poradziłaby sobie bez nich. Tekst nie zawiera żadnego czasu poza teraźniejszym. Wklejam tekst dla zainteresowanych:

 

Comme un enfant aux yeux de lumière
Qui voit passer au loin les oiseaux
Comme l'oiseau bleu survolant la Terre
Vois comme le monde, le monde est beau

Beau le bateau, dansant sur les vagues
Ivre de vie, d'amour et de vent
Belle la chanson naissante des vagues
Abandonnée au sable blanc

Blanc l'innocent, le sang du poète
Qui en chantant, invente l'amour
Pour que la vie s'habille de fête
Et que la nuit se change en jour

Jour d'une vie où l'aube se lève
Pour réveiller la ville aux yeux lourds
Où les matins effeuillent les rêves
Pour nous donner un monde d'amour

L'amour c'est toi, l'amour c'est moi

L'oiseau c'est toi, l'enfant c'est moi.

Moi je ne suis qu'une fille de l'ombre
Qui voit briller l'étoile du soir
Toi mon étoile qui tisse ma ronde
Viens allumer mon soleil noir

Noire la misère, les hommes et la guerre
Qui croient tenir les rênes du temps
Pays d'amour n'a pas de frontière
Pour ceux qui ont un cœur d'enfant

Comme un enfant aux yeux de lumière
Qui voit passer au loin les oiseaux
Comme l'oiseau bleu survolant la terre
Nous trouverons ce monde d'amour

L'amour c'est toi, l'amour c'est moi
L'oiseau c'est toi, l'enfant c'est moi

L'oiseau c'est toi, l'enfant c'est moi
L'oiseau c'est toi, l'enfant c'est moi.

Marie Myriam nagrała także inne wersje językowe tej piosenki – angielską, niemieckąhiszpańską oraz portugalską. Miłośnicy japońskich animacji być może znają La chanson de Nils Holgerssonpiosenkę występującą w czołówce serialu animowanego Nils Holgersson, opowiadającego o przygodach chłopca podróżującego po południowej Szwecji w towarzystwie stada gęsi. Jej wykonawczynią jest właśnie Marie Myriam.

Jacques Dutronc

Na składance znajdują się też dwie piosenki Jacques'a Dutronc, opowiadające o niegrzecznych chłopcach. Les Play Boys jest żartem z "zawodowych playboyów", ubierających się u Pierre'a Cardina, noszących buty od Carvila, uśmiechających się uwodzicielsko i pracujących jak bobry – ani rękami, ani nogami. Jacques Lanzmann, który wraz z Dutronc'em napisał tę piosenkę, przyznał, że nawiązuje ona do jego doświadczeń w pracy w magazynie dla mężczyzn Lui. Tytułowy bohater piosenki Gentleman Cambrioleur to też niezłe ziółko – tego eleganckiego gentlemana z pewnością trudno na pierwszy rzut oka podejrzewać o paranie się włamaniami i kradzieżami. Termin gentleman cambrioleur (gentleman włamywacz) został zaczerpnięty z przygód Arsène'a Lupin – pierwszy tom opowieści o tym uroczym kryminaliście nosi tytuł Arsène Lupin, gentleman-cambrioleur. Poza piosenkami ze składanki warto też posłuchać piosenki Les Bons et Les Mechantsznanej na pewno tym, którzy oglądali film Claude'a Leloucha o tym samym tytule. Dutronc jest bowiem nie tylko piosenkarzem, ale także aktorem – występował m. in. w filmie Sauve qui peut (la vie) Jeana-Luca Godarda oraz dwóch filmach polskiego reżysera Andrzeja Żuławskiego – Najważniejsze to kochać i Moje noce są piękniejsze niż wasze dni.7061958.3

Na płycie La vie est une chanson znajduje się też piosenka Marie Laforêt Viens. Tekst piosenki nie należy do wesołych – bohaterką jest mała dziewczynka, która prosi ojca, by wrócił do domu. Inna piosenka Marie Laforêt, Il a neigé sur yesterday, z pewnością zainteresuje miłośników zespołu The Beatles – opowiada bowiem o rozpadzie zespołu. Twórczość Marie Laforêt wyróżnia się rozmaitymi inspiracjami folkowymi z całego niemal świata – od Ameryki Południowej do wschodniej Europy. Polecam Sur les chemins des Andes, powstałą w 1966 roku francuską wersję peruwiańskiej piosenki El Cóndor Pasa. Marie Laforêt, podobnie jak Jacques Dutronc, połączyła karierę muzyczną i aktorską – zagrałą między innymi w filmie Le rouge et le noir zrealizowanym na podstawie powieści Stendhala.

Składanka La vie est une chanson zawiera też piosenki wielu innych artystów, w tym kultowej już Edith Piaf. Polecam ten album wszystkim, którzy chcą się zapoznać z francuską klasyką.


 

Zobacz także…

Francuskie brzmienia: Dernière Volonté
Teksty piosenek jako materiał pomocniczy do nauki języka. Francuskie brzmienia – część 2: Naufragés du Silence
Francuskie brzmienia – część 3. Canailles
Francuskie brzmienia – część 4. Avec pas d'casque
Francuskie brzmienia – część 5. Czego może nauczyć nas hip-hop?
Francuskie brzmienia – część 6. W kręgu poetów przeklętych
Muzyczne po Europie podróże