Po opracowaniu wiersza Ch. Baudelaire'a „Le Vin de l'Assassin” nadszedł czas na „Le Mal" Rimbauda. Ten wiersz również doczekał się wersji muzycznej – piosenka na jego podstawie wykonywana jest przez Patricka Hamela. Wiersz „Le Mal” poświęcony jest okrucieństwom wojny francusko-pruskiej, która miała miejsce w latach 1870-1871 i skończyła się sromotną klęską Francji.
Tandis que les crachats rouges de la mitraille
Sifflent tout le jour par l'infini du ciel bleu ;
Qu'écarlates ou verts, près du Roi qui les raille,
Croulent les bataillons en masse dans le feu ;
Tandis qu'une folie épouvantable broie
Et fait de cent milliers d'hommes un tas fumant ;
– Pauvres morts ! dans l'été, dans l'herbe, dans ta joie,
Nature ! ô toi qui fis ces hommes saintement !… –
Il est un Dieu qui rit aux nappes damassées
Des autels, à l'encens, aux grands calices d'or ;
Qui dans le bercement des hosannah s'endort,
Et se réveille, quand des mères, ramassées
Dans l'angoisse, et pleurant sous leur vieux bonnet noir,
Lui donnent un gros sou lié dans leur mouchoir !
Gramatyka
Passé simple
Passé simple czasownika faire: je fis, tu fis, il/elle fit, nous fîmes, vous fîtes, ils/elles firent
ô toi qui fis ces hommes saintement ! = O Ty, która stworzyłaś tych ludzi w świętości!
ô toi qui fis ces hommes saintement ! = ô toi qui as fait ces hommes saintement!
Passé simple to literacka forma czasu passé composé. Wyraża czynność dokonaną, zakończoną. Współcześnie nie występuje w języku mówionym. Więcej informacji o passé simple można znaleźć np. tutaj.
Czas teraźniejszy: odmiana czasowników z końcówką -ayer, -oyer
Tandis qu'une folie épouvantable broie Et fait de cent milliers d'hommes un tas fumant = Podczas, gdy straszliwe szaleństwo miażdży i zmienia setki tysięcy ludzi w dymiący stos
W czasownikach kończących się na -ayer i -oyer y zamienia się w i gdy końcówka zawiera e niewymawiane: je broie, tu broies, il broie, nous broyons, vous broyez, ils broient
Czas teraźniejszy: czasownik rire
Il est un Dieu qui rit aux nappes damassées = Jest Bóg, który śmieje się do damasceńskich tkanin
rire = śmiać się
odmiana: je ris, tu ris, il/elle rit, nous rions, vous riez, ils/elles rient
Zwroty i wyrażenia
Tandis que
Tandis que les crachats rouges de la mitraille Sifflent tout le jour par l'infini du ciel bleu = Gdy czerwone plwociny pocisków gwiżdżą cały dzień wśród bezmiaru błękitnego nieba
Tandis que = podczas, gdy
Tandis que je préparais le déjeuner, Marc faisait la poussière. = Podczas, gdy ja przygotowywałem obiad, Marek ścierał kurze.
synonim: pendant que
Railler
Qu'écarlates ou verts, près du Roi qui les raille, Croulent les bataillons en masse dans le feu = Gdy, szkarłatne lub zielone, blisko króla, który z nich szydzi, bataliony masowo wpadają do ognia.
railler quelqu'un/quelque chose = wyśmiewać się, szydzić, drwić z kogoś/czegoś
Cesse de me railler! = Przestań się ze mnie wyśmiewać!
synonimy: tourner en dérision quelqu'un/quelque chose, ridiculiser quelqu'un/quelque chose
épouvantable, broyer
Tandis qu'une folie épouvantable broie Et fait de cent milliers d'hommes un tas fumant = Podczas, gdy straszliwe szaleństwo miażdży i zmienia setki tysięcy ludzi w dymiący stos
épouvantable = straszny, straszliwy, przerażający
Marie regarde un film d'horreur épouvantable. = Maria ogląda straszny horror.
broyer = miażdżyć, gnieść
Tu dois broyer les tomates et ajouter du poivre. = Musisz zgnieść pomidory i dodać pieprzu.
calice
Il est un Dieu qui rit aux nappes damassées Des autels, à l'encens, aux grands calices d'or. = Jest Bóg, który śmieje się do damasceńskich tkanin, ołtarzy, kadzidła i wielkich kielichów ze złota.
un calice = kielich
ramasser, angoisse
Et se réveille, quand des mères, ramassées Dans l'angoisse, et pleurant sous leur vieux bonnet noir, Lui donnent un gros sou lié dans leur mouchoir ! = I budzi się, gdy matki, zebrane w trwodze, płacząc pod swymi starymi czarnymi kaszkietami, dają mu gruby grosz zawiązany w chustce.
ramasser = zbierać
À l'occasion du Jour de la Terre les enfants ramassaient les ordures. = Z okazji Dnia Ziemi dzieci zbierały śmieci.
angoisse = lęk, panika, trwoga
L'angoisse ne lui permettait de s'endormir. = Lęk nie pozwalał mu zasnąć.